.
ΚΥΠΡΟΣ - ΡΩΣΙΑ
Τέσσερα χρόνια μετά την κατάρρευση των κυπριακών τραπεζών και δύο εβδομάδες πριν τις εκλογές, οι θεσμοί του νησιού μοιάζουν να έχουν πέσει όμηροι ρωσικών ιδιωτικών συμφερόντων. Η πιο χαρακτηριστική υπόθεση της ρώσικης εισβολής είναι αυτή που συνδέει έναν πρώην βοηθό γενικού εισαγγελέα με το πιο διάσημο δικηγορικό γραφείο του νησιού.
Τέσσερα χρόνια μετά την κατάρρευση των κυπριακών τραπεζών και δύο εβδομάδες πριν τις εκλογές, οι θεσμοί του νησιού μοιάζουν να έχουν πέσει όμηροι ρωσικών ιδιωτικών συμφερόντων. Η πιο χαρακτηριστική υπόθεση της ρώσικης εισβολής είναι αυτή που συνδέει έναν πρώην βοηθό γενικού εισαγγελέα με το πιο διάσημο δικηγορικό γραφείο του νησιού.
Κείμενο - Τάσος Τέλλογλου *
Την Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου 2017, το εφετείο στην Κύπρο ανακοίνωσε ότι απορρίπτει την έφεση του πρώην βοηθού γενικού εισαγγελέα Ρίκκου Ερωτοκρίτου και του δικηγόρου Παναγιώτη Νεοκλέους. Και οι δύο είχαν κατηγορηθεί ότι συνωμότησαν για να «σβηστεί» δάνειο (να συμψηφιστεί με καταθέσεις που κουρεύτηκαν στην Κύπρο το 2013) που είχε λάβει ο Ερωτοκρίτου από τη Λαϊκή Τράπεζα, στην οποία δικηγόρος ήταν ο Νεοκλέους.
Το αντάλλαγμα, σύμφωνα με το κατηγορητήριο, θα ήταν ευνοϊκές αποφάσεις του βοηθού γενικού εισαγγελέα υπέρ κάποιων Ρώσων πελατών του δικηγόρου.
Ρίκκος Ερωτοκρίτου. [The CrimeRussia]
«Ο Παναγιώτης Νεοκλέους όχι μόνο δεν ήταν ιθύνοντας νους, αλλά ήταν υπόλογος στον Αντρέα Νεοκλέους (σ.σ. τον πατέρα του και επικεφαλής της μεγαλύτερης δικηγορικής εταιρείαςNeocleous
του νησιού)», επισήμανε το δικαστήριο στην αιτιολόγηση της απόρριψης της έφεσης. Με αυτό το σκεπτικό, ο εισαγγελέας θεώρησε ότι ο δικηγόρος δρούσε για λογαριασμό της εταιρείας Νεοκλέους.
Το γραφείο Νεοκλέους βρίσκεται στο κέντρο της Λεμεσού, σε έναν σχετικά ήσυχο δρόμο. Η λέξη «γραφείο» δεν αποδίδει βέβαια την πραγματικότητα της εταιρείας, με τους 150 δικηγόρους και τις χιλιάδες υποθέσεις σε ολόκληρο τον κόσμο.
Ανδρέας Νεοκλέους
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Ο Ανδρέας Νεοκλέους είναι σήμερα 79 ετών. Από τις μορφές του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ, φυλακίσθηκε πολεμώντας εμβληματικές μορφές της ΕΟΚΑ όπως ήταν ο ΓιωρκάτζηςΠολύκαρπος Γιωρκάτζης
και ο Τάσσος Παπαδόπουλος. Έγινε –νεότατος– ο νεότερος βουλευτής της Κύπρου και στη συνέχεια υποστήριξε τον Γλαύκο Κληρίδη.
Μετά από μια σύντομη θητεία ως υπουργός Γεωργίας της κυβέρνησης των πραξικοπηματιών του Νίκου ΣαμψώνΝίκος Σαμψών, ο Ανδρέας Νεοκλέους δεν επανήλθε στην πολιτική. Τουλάχιστον φανερά. Διότι στην αθέατη όψη των πραγμάτων θεωρείται ένας από τους kingmakers στην Κυπριακή Δημοκρατία, άλλοτε υποστηρίζοντας τον Γλαύκο Κληρίδη, άλλοτε βοηθώντας τον σημερινό πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη προς τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές.
Ο Ανδρέας Νεοκλέους στα γραφεία της εταιρείας του.
Η πολιτική έδειξε κατανόηση στην ατυχία που είχε ο Νεοκλέους με την –σε πρώτο βαθμό– καταδίκηΈνοχοι όλοι οι κατηγορούμενοι στην υπόθεση Ερωτοκρίτου | Πολίτης
του γιου του σε φυλάκιση 25 μηνών για συνωμοσία με τον Ερωτοκρίτου. Επειδή ο γιος του είχε μια σοβαρήασθένειαΓνωμάτευση ΝΥ για τη μεταφορά Νεοκλέους στο Μέλαθρον | Πολίτης
για την οποία χρειαζόταν ιατρική παρακολούθηση, το υπουργείο Δικαιοσύνης συμφώνησε να κρατείται στο σπίτι των αγωνιστών της ΕΟΚΑ, σε ένα περιβάλλον που μοιάζει λιγότερο με φυλακή.
Τι ακριβώς ωστόσο λένε οι δικαστές ότι έκανε ο υιός Νεοκλέους σε συνεργασία με τον εισαγγελέα Ερωτοκρίτου, που απαγορεύει ο νόμος; Ο Νεοκλέους, που ήταν δικηγόρος και της Λαϊκής Τράπεζας (που είχε ήδη τεθεί υπό κρατικό έλεγχοΠώς και γιατί «θυσιάστηκε» η Λαϊκή Τράπεζα | Euro2day
) παρέλειψε να πάει στο δικαστήριο, όταν εκδικαζόταν προσωπική αγωγή του Ερωτοκρίτου, που διεκδικούσε 600.000 ευρώ από την τράπεζα, ζητώντας να συμψηφιστεί κατάθεση που του είχε κουρευτεί με δάνειο που είχε πάρει. Έτσι, ο τότε βοηθός γενικού εισαγγελέα κέρδισε στη διαμάχη του με την τράπεζα και γλίτωσε –χάρη σε κρατικό χρήμα– το ποσό που διεκδικούσε, υποστηρίζοντας ότι δεν έπρεπε να πληρώσει το δάνειο γιατί έχασε τις καταθέσεις του.
Το αντάλλαγμα που σύμφωνα με την κατηγορία ζήτησε ο Νεοκλέους από τον Ερωτοκρίτου, ήταν να τον βοηθήσει όταν κατήγγειλε ότι η περιουσία κάποιων πελατών του με επενδύσεις στη Ρωσία είχε υπεξαιρεθεί από άλλους Ρώσους. Το γεγονός αυτό εξάλλου ήταν που οδήγησε τον πατέρα του, Ανδρέα Νεοκλέους, να στραφεί κατά των Ρώσων, παρότι αυτός ήταν που μετά τη δεκαετία του ‘90 τους είχε φέρει στο νησίChypre : l'avocat qui a fait venir l'argent russe | Le Monde.
Όταν ο Νεοκλέους κάθεται με φίλους του στην καφετέρια του «Πύργου Νεοκλέους», του μεγάρου των δικηγορικών του γραφείων, του αρέσει να λέει ότι το νησί γνώρισε τις εισβολές των Φράγκων, των Ενετών, των Τούρκων, των Εγγλέζων και πάλι των Τούρκων (το 1974), των Λιβανέζων και εν τέλει των Ρώσων –αλλά η πιο διαβρωτική εισβολή είναι των Ρώσων.
Αυτό ηχεί παράδοξα, καθώς ο Νεοκλέους πριν το 2013 είχε στραφεί κατά«Σκοτώνουν την οικονομία μας» | Τα Νέα
της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για το κούρεμα που επέβαλε στις καταθέσεις, το οποίο είχε χαρακτηρίσει επίσης «εισβολή της Βόρειας Ευρώπης». Δεν είναι όμως στην πραγματικότητα παράδοξο, καθώς οι Ρώσοι έδωσαν από την ίδια εκείνη χρονιά στον Νεοκλέους πολύ σοβαρούς λόγους να τους δει με άλλο μάτι.
Αρπαγή εταιρειών
Ξαφνικά το 2013, σχεδόν αμέσως μετά το κούρεμα των καταθέσεων, οι μέτοχοι δύο εκ των εταιρειών που συμβούλευε το γραφείο Νεοκλέους άρχισαν να χάνουν τις μετοχές των εταιρειών τους, χωρίς να καταλαβαίνουν το γιατί.
Η πρώτη αρπαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος εταιρείας αφορούσε την Spinel Development Limited. Η εταιρεία ήταν γραμμένη στην Κύπρο με τον αριθμό 156245. Πραγματοποιούσε μεγάλες επενδύσεις στη Ρωσική Ομοσπονδία σε υποδομές, όπως τα αεροδρόμια. Από το πιστοποιητικό μετόχων της εταιρείας φαινόταν ότι σε αυτήν συμμετείχαν η Torville Investments Ltd του ιδιοκτήτη της Λουί Βιττόν, Μπερνάρ Αρνώ, και μια σειρά πολύ γνωστών εταιρειών ακινήτων καθώς και ο ιστορικός τραπεζικός οίκος Lombard Odier Darier Hentsch & CieΗ ιστοσελίδα.
Ο Μπερνάρ Αρνώ με τη σύζυγο, τον γιο και τη νύφη του μπροστά
από την πυραμίδα του Λούβρου. [Gabriel Bouys/AFP]
Αντί για αυτούς τους μετόχους όμως, το γραφείο Νεοκλέους ανακαλύπτει ξαφνικά ότι μοναδικός μέτοχος της εταιρείας εμφανίζεται μία εταιρεία των βρετανικών παρθένων νήσων, η Valley Provider Ltd.
Στις 13 Σεπτεμβρίου 2013 ο έφορος εταιρειών στην Κύπρο, η κρατική υπηρεσία δηλαδή που καταχωρεί και ελέγχει αυτό που «πουλάει» το νησί σε oλόκληρο τον κόσμο, δηλαδή συστάσεις, διευκολύνσεις και χαμηλή φορολογία νομικών προσώπων, ενημερώνει το γραφείο Νεοκλέους ότι έχουν γίνει αλλαγές στη μετοχική σύνθεση της Spinel.
Oι αλλαγές στη μετοχική σύνθεση, που έγιναν όταν κάποιοι εμφανίστηκαν και κατέθεσαν πλαστά έγγραφα, καταχωρήθηκαν ως κατεπείγουσες από τον έφορο. Ο Νεοκλέους καταγγέλλει την υπόθεση στο τμήμα οικονομικού εγκλήματος της αστυνομίας και στέλνει επιστολή στον έφορο εταιρειών, στην οποία μεταξύ άλλων αναφέρει τα εξής: «Είναι άξιον απορίας αλλά και υποψίας ότι οι περιπτώσεις των πλαστών αυτών εγγράφων θεωρήθηκαν κατεπείγουσες από τον Έφορο Εταιρειών και όχι μόνο δεν εξετάσθηκαν επαρκώς αλλά καταχωρήθηκαν και –όπως αντιλαμβανόμαστε– εκδόθηκαν πιστοποιητικά των νέων ψευδομετόχων, ενώ είναι γνωστό ότι χρειάζονται τουλάχιστον 5-10 μέρες για να καταχωρηθούν και να εκδοθούν τέτοια πιστοποιητικά».
Η επιστολή κοινοποιείται στον βοηθό γενικό εισαγγελέα (δηλαδή τον Ερωτοκρίτου), τους υπουργούς Δικαιοσύνης και Εμπορίου, την επικεφαλής της μονάδας για την καταπολέμηση του οικονομικού εγκλήματος και τον πρόεδρο της επιτροπής θεσμών της Βουλής. Τέσσερις μέρες μετά τις αρχικές καταγγελίες για τη Spinel, o έφορος εταιρειών δεν έχει απαντήσει. Ωστόσο, εμφανίζεται στον τηλεοπτικό σταθμό ΣΙΓΜΑ, αναφέροντας ότι θα ανατρέψει την κατάσταση που έχουν δημιουργήσει οι υπηρεσίες του, χωρίς να χρειαστεί να προσφύγουν οι θιγόμενοι στα δικαστήρια. Σε αυτή την εκπομπή παραδέχεται ότι κάποιες εταιρείες κλάπηκαν.
Στις 19 Σεπτεμβρίου 2013, ο Ηλίας Νεοκλέους, δεύτερος γιος του Ανδρέα και επίσης δικηγόρος στην εταιρεία, αλλά και ο διευθύνων σύμβουλος της Spinel Μπερνέρ Κοστέ γράφουν ξανά στις αρχές. Στην επιστολή του ο Κοστέ προειδοποιεί ότι τα περιουσιακά στοιχεία της Spinel που «βάζουν στο χέρι» εκείνοι που προσκόμισαν τα πλαστά δικαιολογητικά αφορούν και ακίνητα επί των οποίων βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα αεροδρόμια της Ρωσίας.
Τελικά η υπόθεση Spinel έκλεισε χωρίς να γίνει μεγάλος θόρυβος. Στη δεύτερη υπόθεση αρπαγής εταιρείας όμως, της «ProvidenciaProvidencia case at centre of Erotokritou allegations | Cyprus Mail online» (που οδήγησε τελικά στο κατηγορητήριο κατά των Νεοκλέους και Ερωτοκρίτου), τα πράγματα αποδείχθηκαν πολύ πιο «βρώμικα» και καθόλου κολακευτικά για τον κυπριακό εταιρικό «παράδεισο».
Η επιθυμία του διαθέτη και ιδρυτή
Το 2002 ο Ολέγκ Ζαχάρωφ, ιδρυτής της εταιρείας Rosinka International Residential ComplexΗ ιστοσελίδα
, ενός τεράστιου συγκροτήματος κατοικιών όπου μένουν στελέχη πολυεθνικών και διπλωμάτες στην περιοχή Ανγκέλοβο έξω από τη Μόσχα, αποφάσισε να δημιουργήσει δύο καταπιστεύματα (τραστ) στην Κύπρο.
Σχολείο στο συγκρότημα κατοικιών Rosinka, όπου μένουν
πολλοί Αμερικανοί διπλωμάτες. [Svetlana Postoyenko]
Τα δύο καταπιστεύματα, στα οποία ανήκει η Rosinka, ονομάσθηκαν Spring και Oasis και διοικούνται από το γραφείο Νεοκλέους σε συνεργασία με το δικηγορικό γραφείο Maguire Woods στη Μόσχα. Δικαιούχοι του τραστ Spring ήταν ο Ζαχάρωφ και οι δύο γιοι του, και του Oasis μόνο ο ίδιος ο επιχειρηματίας. Τα περιουσιακά στοιχεία και των δύο τραστ ανήκουν στην εταιρεία Providencia Holding Limited.
O Αλεξάντερ Ζαχάρωφ της Providencia Holding Ltd,
ένα από τους δύο γιους του Όλεγκ. [Svetlana Postoyenko]
Το 2006 ο Ζαχάρωφ πεθαίνει και αφήνει στους δυο γιους του την Providencia, με νομικούς συμβούλους το γραφείο Νεοκλέους και τον Ιγκόρ Ζιγκατσώφ από το γραφείο Maguire Woods της Μόσχας. Ο τελευταίος, σύμφωνα με καταγγελία του Νεοκλέους, επιχειρεί το 2012 να παύσει τους διευθυντές της εταιρείας, τοποθετώντας δύο άτομα της εμπιστοσύνης του στη διοίκησή της. Όμως δεν το κάνει «προσεκτικά», καθώς για να πείσει τον έφορο εταιρειών, η πλευρά Ζιγκατσώφ προσκομίζει πληρεξούσιο του 2000, που είχε δηλαδή συνταχθεί δύο χρόνια πριν από την ίδρυση της Providencia, αλλά και του τραστ του ίδιου.
Εντωμεταξύ το γραφείο Νεοκλέους ανακαλύπτει και ένα δεύτερο έγγραφο, με το οποίο ο Ζιγκατσώφ επιχειρεί τη μεταβίβαση των μετοχών της εταιρείας. Το έγγραφο είναι ασφράγιστο, με δύο πανομοιότυπες υπογραφές.
Μετά από αυτά, το γραφείο Νεοκλέους ξεκινά νομικές ενέργειες κατά της μεταβίβασης, στην Κύπρο, τη Ρωσία και την Ελβετία. Ο Ζιγκατσώφ και οι γιοι του Ζαχάρωφ αρνούνται τις κατηγορίες και αντίθετα κατηγορούν από την πλευρά τους το γραφείο Νεοκλέους για απόπειρα να αρπάξει το ίδιο την εταιρεία. Το γραφείο Νεοκλέους αρνείται και αυτό τις κατηγορίες και οι εκπρόσωποί του πιστεύουν ότι οι καταγγελίες των αντιδίκων τους «εκτοξεύονται για να εμποδίσουν και να καταστείλουν την έρευνα».
Ο πρώην συνταγματάρχης Γκουμπάνωφ
Σαν να μην έφθαναν όλα αυτά, ο ερευνητής των ρωσικών αρχών για το τμήμα των καταγγελιών Νεοκλέους που έφτασαν στη ρωσική εισαγγελία, συνταγματάρχης Γκουμπάνωφ, φέρεται να ζητάFamily Feud Hits Idyllic Gated Community | The Moscow Times
από τον Ζιγκατσώφ, σύμφωνα με καταγγελία του υπευθύνου του οικισμού Rosinka στις ρωσικές αρχές ασφαλείας, 64.000 δολάρια σε τρεις δόσεις, «αλλιώς δεν θα σταματήσει αυτό [σ.σ. την υπόθεση] με την πλαστογραφία…».
Ο Ζιγκατσώφ δίνει τα πρώτα χρήματα στον Γκουμπάνωφ και στη συνέχεια ο άπληστος αστυνομικός ζητά 5 εκατομμύρια δολάρια. Με τη βοήθεια της ρωσικής υπηρεσίας πληροφοριών FSB, οι εκβιαζόμενοι κανονίζουν να δώσουν σε μία τσάντα 50.000 δολάρια που σκεπάζονται από σκέτα χαρτιά. Όταν ο ενδιάμεσος απεσταλμένος από τον Γκουμπάνωφ έρχεται να παραλάβει τα χρήματα, «η φάκα κλείνει».
Είναι μία σφοδρή σύγκρουση για περιουσιακά στοιχεία που αξίζουν 200 εκατ. δολάρια, με θέατρο την Κύπρο. Η συνέχεια της ιστορίας έμελλε να οδηγήσει σε συγκλονιστικές αποκαλύψεις για το βάθος της στρέβλωσης των θεσμών από τη «ρώσικη εισβολή» στο νησί.
(Η συνέχεια στο β' μέρος της έρευνας)
Συμπαρουσιάζει την εκπομπή Ιστορίες στο ΣΚΑΪ από το 2016. Μετά από 7 χρόνια ως ανταποκριτής για ελληνικά μέσα ενημέρωσης στη Γερμανία, συνεργάστηκε με την εκπομπή Μαύρο Κουτί και από το 2004 ως το 2007 ήταν αρχισυντάκτης της εκπομπής Φάκελοι, στην οποία εργάστηκε μέχρι το 2013.
_______________
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου